اصطلاح پروبیوتیک (probiotic) که ریشه لاتین دارد، به معنی “برای زندگی” است و سازمان جهانی بهداشت، این اصطلاح را به “ارگانیسم های زنده ای” اطلاق می کند که در صورت مصرف به میزان لازم، اثرات سلامت زایی موثری برای میزبان خود دارند.
باکتری ها سالیان دراز به عنوان دشمنان انسان شناخته می شدند، از این رو ابتدا تصور می شد که باید با تمام آنها مبارزه کرد، اما امروزه می دانیم در ساخت داروها، هورمون ها، واکسن ها، آنزیم ها و … از میکروارگانیزم ها به عنوان یک جز اصلی در فرآیند تولید استفاده می شود. در این میان باکتری های پروبیوتیک با توانایی تغییر فلور میکروبی روده نقش مهمی به عنوان باکتری های مفید در بدن ایفا می کنند. انسان از هزاران سال قبل پس از اینکه با نگهداری حیوانات اهلی از شیر دام استفاده کرد. این مطلب را دریافت که میتواند با تغییراتی در شیر، آن را به غذاهای متنوعی تبدیل کند که اکنون شیرهای تخمیری نامیده می شود. در حقیقت استفاده از میکروارگانیسم های مفید برای تولید مواد غذایی، از قرن ها پیش آغاز شد بدون اینکه از نقش و حضور آن ها اطلاعاتی در دست باشد. علت اختراع شیرهای تخمیری توسط اجداد ما قابلیت نگهداری بیشتر آنها در مقایسه با شیر، طعم اسیدی ملایم و دلپذیر و وجود اثرات مفید آن بر سلامتی است. از انواع شیرهای تخمیری می توان به ماست، پنیر، کفیر، کومیس و … اشاره کرد. در این بین ماست های پروبیوتیک، جایگاه ویژه ای در تغذیه و سلامت انسان پیدا کرده است.
فرآورده های “پروبیوتیکی” حاوی باکتری های مفید هستند که پس از مصرف در روده ساکن می شوند و اثرات مفیدی در سلامتی انسان بر جای می گذارند.